Rishi Sunak hükümeti yeni bir Brexit felaketiyle sarsıldı; zira Kanada ile bir ticaret anlaşmasına varmayı amaçlayan görüşmeler sert bir şekilde çöktü.
İngiltere’nin yakın İngiliz Milletler Topluluğu müttefikiyle yapılacak bir serbest ticaret anlaşmasının Brexit’ten sonra imzalanması en kolay anlaşmalardan biri olacağı umuluyordu.
Muhafazakârlar, Brexit sonrası Britanya’nın AB’den ayrıldıktan sonra dünyanın her yerinde yeni ekonomik anlaşmalar imzalamakta özgür olacağıyla övünüyordu.
Dönemin Başbakanı Boris Johnson, 2020’de geçici devir düzenlemelerini kabul ettikten sonra ekonomiyi canlandırmak için Justin Trudeau hükümetiyle “ısmarlama” bir ticaret anlaşması imzalama sözü vermişti.
Görüşmeler iptal edildi
Ancak resmi görüşmelerin başlamasından iki yıl sonra Sunak hükümeti, sığır eti ve peynir kotaları konusundaki anlaşmazlık nedeniyle Kanadalılarla müzakereleri iptal etti.
Tartışma, Kanada’nın, üreticilerinin kendilerini İngiliz pazarının dışında bıraktığını söylediği hormonlu sığır eti yasağını gevşetmesi için İngiltere’ye baskı yapması üzerine patlak verdi.
Kanada hükümeti, İngiltere pazarına daha iyi erişim sağlamak için hem sığır eti endüstrisinin hem de yerli peynir üreticilerinin baskısıyla karşı karşıya.
Ancak Kanada’nın ticaret ve kalkınma bakanı Mary Ng’in ofisinden yapılan açıklamada “müzakerelerin durmasının” sorumlusu olarak İngiltere’nin Kanada etiyle ilgili bir anlaşmazlığın giderilmesine yönelik çözüm üretme konusundaki isteksizliği gösterildi.
Ng ise sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı açıklamada, Kanada hükümetinin “kendi işçileri, çiftçileri ve işletmeleri için iyi olmayan bir anlaşmayı asla kabul etmeyeceğini” söyledi.
Görüşmeler iki yıldır sürüyordu
İki ülke son iki yıldır müzakere halindeydi ve ticaret Birleşik Krallık AB üyesi iken yapılan düzenlemeler çerçevesinde devam ediyordu.
Mart 2022’de yeni bir anlaşma için müzakereler başladı. Bir önceki anlaşma, İngiltere’nin Kuzey Amerika ülkesinde Kanada’nın ithalat vergisi almadan araba ve peynir satmaya devam etmesine izin veriyordu.
Kasım 2020’de dönemin Başbakanı Johnson, Kanada ile Brexit sonrası yapılacak yeni bir anlaşmanın “ekonominin ihtiyaçlarını karşılamada daha da ileri gideceğini” iddia etti.
İngiliz bakan Kemi Badenoch, bu yıl Kanadalı mevkidaşı ile yakın bir şekilde çalışarak İngiltere’nin Trans-Pasifik Ortaklığı için Kapsamlı ve İlerici Anlaşma’daki (CPTPP) müttefikine katılmasını sağlayan görüşmelerde bulunması, nihayet bir anlaşma yapılabileceğine dair umutları arttırmıştı.
İngiltere basınında “yeni Brexit darbesi” olarak nitelenen bu olay, üst düzey bir grup milletvekilinin, Avrupa’ya giden Britanyalıların, yaklaşan seyahat kuralı değişiklikleri nedeniyle sınır kontrolünde 14 saat veya daha fazla beklemelerle karşılaşabileceği uyarısının ardından geldi.